OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test) to doustny test obciążenia glukozą. Polega na oznaczeniu poziomu glikemii we krwi żylnej po wypiciu roztworu 75g glukozy. Badanie OGTT jest jednym z testów diagnostycznych stosowanych w celu wykrycia nieprawidłowej tolerancji glukozy lub cukrzycy. Test wykonuje się u kobiet w ciąży, osób mających objawy cukrzycy, u których przygodne oznaczenie glikemii nie wyszło pozytywnie lub zdrowych, ale mających obciążający wywiad rodzinny (cukrzyca typu 2. u rodziców lub rodzeństwa).
W teście obciążenia glukozą krew pobierana jest poprzez nakłucie żyły a wynik oznaczany jest w laboratorium.
–test dwupunktowy – stosowany u mężczyzn oraz kobiet niebędących w ciąży, polega na pobraniu krwi na czczo oraz w 120. minucie po wypiciu glukozy.
–test trzypunktowy – stosowany u kobiet w ciąży, polegający na pobraniu krwi na czczo, w 60. minucie po wypiciu glukozy oraz w 120. minucie po wypiciu glukozy.
U kobiet w ciąży badanie OGTT wykonywane jest między 24. a 28. tygodniem ciąży tylko wtedy jeśli w poprzednich badaniach poziom glikemii był prawidłowy. Jeżeli przed 24. tygodniem ciąży poziom glikemii na czczo był nieprawidłowy, badanie OGTT należy wykonać niezwłocznie.
Dla kobiet niebędących w ciąży i mężczyzn:
Dla kobiet w ciąży:
UWAGA: W przypadku kobiet w ciąży, wyższy wynik niż podany w zakresie referencyjnym w którymkolwiek z trzech punktów, oznacza cukrzycę.
OGTT należy wykonywać bez wcześniejszego ograniczania spożycia węglowodanów. Test powinien zostać wykonany w godzinach porannych u osoby będącej na czczo (ok. 8 – 10 godzin od poprzedniego posiłku), wypoczętej, po przespanej nocy. Dwugodzinny okres między wypiciem roztworu a pobraniem próbki krwi, osoba badana powinna spędzić w miejscu wykonania testu, w spoczynku, nic nie jedząc ani nie pijąc. W zależności od miejsca wykonywania badania, glukozę można zakupić osobiście w aptece lub wykonać badanie z glukozą wliczoną w koszt badania.
Po wypiciu glukozy może pojawić się osłabienie, senność, nudności, wzmożona potliwość oraz zawroty głowy. Ewentualne wymioty lub nadmierny wysiłek fizyczny uniemożliwiają właściwą interpretację testu OGTT i wymagają powtórzenia badania.
Cukrzyca ciężarnych czyli GDM (ang. Gestational Diabetes Mellitus) jest to utrzymujący się, podwyższony poziom stężenia glukozy we krwi czyli hiperglikemia, który po raz pierwszy został rozpoznany w trakcie ciąży. Typowa cukrzyca ciążowa powinna minąć wraz z porodem. Jeżeli tak się nie dzieje, należy rozważyć czy nie jest to niezdiagnozowana wcześniej cukrzyca przedciążowa czyli PGDM (ang. Pregestational Diabetes Mellitus). Czynnikami predysponującymi do wystąpienia cukrzycy ciążowej są: nadwaga lub otyłość, nadciśnienie tętnicze przed ciążą, urodzenie dziecka o masie ciała >4kg, występowanie cukrzycy typu 2. w rodzinie, wiek matki >35r.ż. Nieleczona stanowi zagrożenie dla płodu i matki. Źle kontrolowana cukrzyca w I. trymestrze ciąży może prowadzić do poronienia natomiast w późniejszym okresie ciąży może powodować makrosomię płodu, hipoglikemię i zespół zaburzeń oddychania.
Jedynym oficjalnie zaakceptowanym leczeniem cukrzycy ciężarnych jest w pierwszej kolejności zastosowanie diety cukrzycowej i dopasowanej aktywności fizycznej, w przypadku braku poprawy wyników glikemii – insulinoterapia.
Bibliografia:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
„Interna Szczeklika 2018" Piotr Gajewski, Andrzej Szczeklik; Kraków 2018, wyd.9