Boramed w Warszawie - profesjonalna placówka medyczna
4 minut(y) czytania (800 słów)

Czy w trakcie ciąży mogę się szczepić na COVID-19?

Czy w trakcie ciąży mogę się szczepić na COVID-19? - blog Boramed

Obawy przed zachorowaniem na COVID-19 bardzo często dotyczą pacjentek w ciąży oraz kobiet starających się o ciążę. Wynikają one przede wszystkim ze strachu przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 i brakiem wystarczającej wiedzy na temat wpływu takiej infekcji na zdrowie rozwijającego się płodu. Badania pokazują, że ponad 70% ankietowanych kobiet ciężarnych odczuwa zagrożenie związane z trwającą pandemią COVID-19.

Co się dzieje, gdy kobieta w ciąży zachoruje na COVID-19?

Jak wskazują liczne dane, u większości kobiet będących w ciąży, zakażenie SARS-CoV-2 przebiega w sposób bezobjawowy, jednak zmiany zachodzące fizjologicznie w organizmie kobiety ciężarnej mogą w naturalny sposób wpływać na gorszy przebieg COVID-19. Zmiany w zakresie funkcjonowania układu immunologicznego, typowe dla przebiegu ciąży, mogą przyczynić się do nasienia objawów zakażenia. Również postępujące wraz z ciążą ograniczenie wentylacji płuc niekorzystnie oddziałuje na przebieg choroby. Warty podkreślenia jest również fakt, że współistniejąca z ciążą skłonność do powstawania zakrzepów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy otyłość stanowią dodatkowe czynniki zwiększające w istotny sposób ryzyko powikłań COVID-19. Dane medyczne wskazują, że kobiety przechodzące COVID-19 w trakcie ciąży mają istotnie wyższe ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia wiążącego się z koniecznością hospitalizacji w oddziale intensywnej terapii czy zastosowaniem wentylacji mechanicznej.
Zakażenie COVID-19 w ciąży niesie za sobą również ryzyko dla zdrowia dziecka. Zakażenie może przyczynić się do wystąpienia porodu przedwczesnego skutkującego urodzeniem się wcześniaka narażonego na wszystkie powikłania związane z wcześniactwem. Wspomniana wcześniej tendencja do powstawania zakrzepów może u ciężarnej dotyczyć naczyń łożyskowych, ograniczając jego funkcje, co ma bezpośredni wpływ na rozwijający się płód. Opisywane są również przypadki przezłożyskowej transmisji SARS-CoV-2 do płodu, które często wiążą się u niego z poważnymi uszkodzeniami narządów. 

Czy w trakcie ciąży mogę się szczepić na COVID-19?

Wobec powyższych informacji dotyczących przebiegu SARS-CoV-2 należy podjąć wszelkie kroki, aby uniknąć zakażenia COVID-19 szczególnie w przypadku kobiet ciężarnych. Najskuteczniejszą znaną metodą profilaktyki jest poddanie się szczepieniu przeciwko COVID-19. Jest ono zalecane wszystkim kobietom planującym i będącym w ciąży, o ile nie występują u nich określone przeciwwskazania (reakcja anafilaktyczna po podaniu szczepionki przeciw COVID-19 lub ciężka reakcja alergiczna na substancję czynną lub inny składnik szczepionki). Sama ciąża nie jest przeciwwskazaniem do podania szczepionki mRNA lub wektorowej przeciw COVID-19. Biorąc pod uwagę mechanizm działania szczepionki przeciwko COVID oraz wyniki badań przedklinicznych, które nie wykazały jakiegokolwiek negatywnego wpływu ich stosowania na rozwój płodu, światowe i polskie towarzystwa naukowe z zakresu położnictwa i ginekologii jednoznacznie rekomendują szczepienie przeciwko COVID-19 w przypadku kobiet ciężarnych.

Optymalną sytuacją byłaby możliwość przejścia pełnego cyklu szczepienia przed zajściem w ciążę, jednak nie zawsze jest to możliwe. W świetle aktualnych wyników badań najodpowiedniejszym momentem na szczepienie przeciwko SARS-CoV-2 wydaje się być II trymestr ciąży. Jednym z powodów jest mniejsza reaktywność immunologiczna organizmu matki w tym okresie ciąży. Ponadto, biorąc pod uwagę fakt, że od momentu szczepienia do czasu wytworzenia przeciwciał potrzeba około 3-4 tygodni, istotnym wydaje się fakt, że szczepienie wykonane w II trymestrze ciąży pozwali na uodpornienie płodu dzięki transportowi przeciwciał przez łożysko. Obecne w organizmie matki przeciwciała przedostają się również do pokarmu, co przynosi korzyść w postaci działania ochronnego dla dziecka podczas karmienia piersią. 

Szczepienie na COVID a ciąża - co warto wiedzieć?

Najlepiej przebadanymi w przypadku ciężarnych szczepionkami przeciwko COVID-19 są aktualnie dwa preparaty wykorzystujące technologię mRNA: Pfizer-BioNTech oraz Mederna. Analizując dane dotyczące ponad 30 tys. kobiet ciężarnych nie wykazano częstszego występowania u nich działań niepożądanych w porównaniu z populacją ogólną. Co więcej, w przypadku kobiet zaszczepionych, nie udowodniono różnic w częstości występowania powikłań położniczych takich jak poród przedwczesny, poród martwego płodu czy zgon dziecka w okresie pierwszych dni życia.

Drugim typem stosowanych szczepionek są preparaty wektorowe, w których nośnikiem informacji genetycznej dotyczącej koronawirusa są inne wirusy – adenowirusy. Do tej grupy należą szczepionki AstraZeneca i Johnson & Johnson/Jassen. Ich stosowanie wiążę się z większymi obawami, jednak wykorzystana w nich technologia jest znana i stosowana w przypadku innych szczepień od wielu lat. Jak dotąd nie wykazano, by tego typu szczepionki wykazywały jakiekolwiek negatywne skutki dla kobiety ciężarnej i płodu.

Jakie szczepienia może przyjąć kobieta w ciąży?

Podsumowując, warto zaznaczyć, że korzyści ze szczepienia kobiet w ciąży zdecydowanie przewyższają niebezpieczeństwa związane z ciężkim przebiegiem COVID-19. Dotychczasowe obserwacje, pozwalające na wyciągnięcie wiarygodnych wniosków, dokonywane są na grupie ciężarnych zaszczepionych głównie w Stanach Zjednoczonych, gdzie dominują szczepionki mRNA. Stanowisko Amerykańskiego Kolegium Położników i Ginekologów (ACOG) podkreśla, że bezpieczne jest stosowanie obu wymienionych wyżej grup szczepionek u kobiet ciężarnych. Jednakże ze względu na istnienie znacznie

większej liczby obserwacji i ocen bezpieczeństwa szczepień kobiet ciężarnych szczepionkami mRNA, według aktualnych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, to one są preferowane do zastosowania u kobiet będących w ciąży.

Gdzie znajduje się tarczyca i za co odpowiada?
Kiedy należy udać się do endokrynologa?

Popularne artykuły

16 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
 Bezpłatne badania prenatalne - NFZ w WarszawieZapraszamy do skorzystania z bezpłatnych badań dla kobiet w ciąży w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia w naszych dwóch pla...
261368 Odsłony
29 listopad 2021
Baza wiedzy
Spis treściPęcherzyk ciążowy - kiedy pojawia się zarodek? Jakie są normy wielkości pęcherzyka ciążowego?Pęcherzyk ż&...
205997 Odsłony
15 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Jest to jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób pasożytniczych u człowieka, którą wywołuje pierwotniak Toxoplazma gondii.Spis treściJakie są drogi zakażeni...
191963 Odsłony
26 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
OGTT (ang. Oral Glucose Tolerance Test) to doustny test obciążenia glukozą. Polega na oznaczeniu poziomu glikemii we krwi żylnej po wypiciu roztworu 75g glukozy. Badanie OGTT j...
115527 Odsłony
04 wrzesień 2019
Baza wiedzy
Tematy rehabilitacji kobiet
Czym jest fala uderzeniowa?Fala uderzeniowa to mechaniczna fala o niewielkiej częstotliwości. Wytwarzana jest pod wysokim ciśnieniem w bardzo krótkim czasie, dzięki czemu tuż po pr...
111877 Odsłony
09 listopad 2021
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Spis treściDlaczego wykonuje się USG w ciąży?​Co obejmuje pierwsze USG w ciąży?Jakie są choroby, które może wykazać pierws...
96845 Odsłony
12 styczeń 2022
Baza wiedzy
Tematy endokrynologiczne
Spis treściZa co odpowiada tarczyca i gdzie się znajduje?Jakie hormony produkuje tarczyca?Jakie choroby są związane z tarczycą?Jakie badania należ...
86464 Odsłony
29 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Cytomegalia jest zakaźną chorobą wirusową spowodowaną zakażeniem wirusem cytomegalii Cytomegalovirus hominis (CMV), znanego także jako ludzki herpeswirus typu 5 (HHV-5; Human herpe...
77401 Odsłony
18 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
​Różyczka jest chorobą zakaźną wywoływaną przez wirus różyczki – Rubella virus. Nazywana jest chorobą wieku dziecięcego, gdyż największą podatność na zakażenie mają dzieci w wieku ...
75174 Odsłony
08 styczeń 2020
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Okres ciąży to czas, w którym kobiety wyjątkowo dbają o swoje zdrowie i zwracają szczególną uwagę na przyjmowane pokarmy i leki. Niektóre z nich są niezbędne do prawidłowego ro...
61563 Odsłony
31 sierpień 2019
Baza wiedzy
Tematy ginekologiczne
Jedną z najczęściej spotykanych przyczyn niepłodności u kobiet jest niedrożność jajowodów.Ocena drożności jajowodów to podstawowa a zarazem najmniej inwazyjna diagnostyka jamy maci...
54772 Odsłony
26 kwiecień 2021
Baza wiedzy
Tematy ginekologiczne
Nawet połowa kobiet może mieć mięśniaki macicy! Ich nazwa budzi niepokój, ale na szczęście niespełna 1% to złośliwie nowotwory. O tym, jak je wykrywać i leczyć mówi lek. med. Tomas...
51166 Odsłony
27 styczeń 2020
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
​ Artykuł 27 stycznia 2020  Haloursynow.pl​Jedna na pięć ciężarnych ma w I trymestrze objawy zagrożenia ciąży. Blisko połowa z tych przypadków kończy się niepowod...
50091 Odsłony
20 sierpień 2019
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Wirus ospy (łac. Varicella Zoster Virus – VZV) należy do rodzaju Herpes, stanowiący czynnik patogenny dla ludzi. To powszechna, wysypkowa choroba zakaźna. Pierwotnie infekcja wirus...
47974 Odsłony
11 styczeń 2020
Baza wiedzy
W trakcie ciąży
Przyszłe mamy w trosce o bezpieczeństwo swoje i dziecka często rezygnują z latania samolotem. Omijają je ważne delegacje i zasłużone wakacje. Czy słusznie? Zapytaliśmy o to spe...
40880 Odsłony