Pęcherzyk ciążowy - kiedy pojawia się zarodek?

Pęcherzyk ciążowy - kiedy pojawia się zarodek?

Pęcherzyk ciążowy (ang. gestational sac, GS) to określenie struktury widocznej w USG na początkowym etapie ciąży. Prawidłowo powinien znajdować się w jamie macicy. Jest to struktura wypełniona płynem otaczającym zarodek. W obrazie ultrasonograficznym widoczna jest jako ciemny (hipoechogenny) obszar o okrągłym lub lekko owalnym kształcie.

Jakie są normy wielkości pęcherzyka ciążowego?

Wielkość pęcherzyka ciążowego zależy od czasu trwania ciąży. Na jej wczesnym etapie pozwala na dokładne określenie czasu jej trwania. Obserwacja wzrastania pęcherzyka ciążowego informuje o prawidłowym rozwoju wczesnej ciąży. Pęcherzyk ciążowy można uwidocznić bardzo wcześnie. Dzięki zastosowaniu wysokiej kasy aparatów ultrasonograficznych możliwe jest zaobserwowanie pęcherzyka ciążowego już około 4-5 tygodnia ciąży, kiedy ma zaledwie kilka milimetrów średnicy. Prawidłowy pęcherzyk ciążowy możemy zaobserwować najwcześniej pod koniec 4. tygodnia ciąży, jednak nie zawsze jest to możliwe, np. jeśli pacjentka miała nieregularne cykle miesiączkowe.

Prawidłowy pęcherzyk ciążowy ma średnicę około 3 mm na początku 5. tygodnia ciąży, a jego wzrost zaobserwować można w zasadzie z dnia na dzień. Nie ma jednak konieczności wykonywania bardzo częstych badań ultrasonograficznych, z reguły wystarczający jest 1-2 tygodniowy odstęp pomiędzy badaniami, jeśli lekarz wykonujący USG nie podejrzewa żadnych nieprawidłowości. Pęcherzyk ciążowy wzrasta na wczesnym etapie ciąży ok. 1 mm w ciągu doby. W szóstym tygodniu ciąży powinien osiągnąć średnicę ok. 10 mm, w siódmym – 18 mm, a ósmym – 25 mm.

Pęcherzyk żółtkowy – co to takiego?

Kolejną strukturą, która powinna pojawić się w pęcherzyku ciążowym jest pęcherzyk żółtkowy (ang. yolk sac, YS). Jest to element wchodzący w skład błon płodowych. Stanowi bardzo bogaty magazyn substancji odżywczych niezbędnych zarodkowi na wczesnym etapie rozwoju. Wraz z rozwojem ciąży jego funkcje przejmuje stopniowo łożysko. Prawidłowo pęcherzyk żółtkowy pojawia się w pęcherzyku ciążowym w piątym tygodniu (średnio pomiędzy 5 tyg. 2 dni – 5 tyg. 5 dni), zazwyczaj kiedy pęcherzyk ciążowy osiągnie wielkość ok. 8-10 mm. Pęcherzyk żółtkowy ma początkowo średnicę 2-3 mm i z biegiem tygodni powiększa się do 6 mm. Jeżeli pęcherzyk żółtkowy jest większy niż 7 mm, może świadczyć to o nieprawidłowym przebiegu ciąży.

Kiedy pojawia się zarodek w pęcherzyku ciążowym?

Zarodek pojawia się w pęcherzyku ciążowym zaledwie kilka dni po pojawieniu się pęcherzyka żółtkowego, czyli pod koniec 5. tygodnia ciąży. Początkowo widoczny jest na obwodzie pęcherzyka żółtkowego, co jest bardzo charakterystycznym obrazem potwierdzającym prawidłowy przebieg ciąży. Na podstawie pomiaru długości zarodka określa się dokładny wiek ciąży. Zarodek mierzy się, określając jego długość ciemieniowo–siedzeniową (ang. crown rump lenght, CRL). W początkowym etapie ciąży zarodek rośnie około 1,5 mm na dobę. W I trymestrze parametr CRL w najdokładniejszy sposób ocenia dokładny czas trwania ciąży.

Pod koniec piątego tygodnia ciąży (około 5 tyg. 5 dni) u zarodka pojawia się tętno – ma on wtedy zazwyczaj około 3 mm długości (CRL). Nie zawsze jednak uda się uwidocznić tętno w tak niewielkim zarodku. Przyjmuje się za normę, że tętno powinno pojawić się do czasu, kiedy zarodek ma 6 mm.

Pusty pęcherzyk ciążowy - jakie są jego przyczyny i objawy?

O pustym pęcherzyku ciążowym mówimy, kiedy jego średnica osiągnie ok. 25 mm, a w obrębie pęcherzyka nie stwierdza się obecności pęcherzyka żółtkowego (YS) ani zarodka. Jest to sytuacja dosyć rzadka, w której w rozwijającym się pęcherzyku ciążowym nieobecne są struktury zarodka. Dokładne przyczyny powstawania pustego pęcherzyka ciążowego nie są do końca wyjaśnione. Stwierdzenie pustego pęcherzyka ciążowego jest nieprzyjemnym doświadczeniem dla każdej pacjentki, szczególnie dlatego, że zwykle występują u niej objawy, jakie są charakterystyczne dla rozwijającej się prawidłowo ciąży: mdłości, zmęczenie czy ból piersi. Pusty pęcherzyk ciążowy po pewnym czasie obumiera samoistnie, co objawia się przede wszystkim bólem podbrzusza i krwawieniem z dróg rodnych. Są jednak sytuacje, kiedy nieprawidłowy, pusty pęcherzyk pozostaje w jamie macicy. Jest to wskazanie do pilnej konsultacji z lekarzem ginekologiem, który w trakcie konsultacji zaproponuje pacjentce dalsze możliwe postępowanie.

Podsumowanie

Pomimo tego, że badanie USG na wczesnym etapie ciąży nie jest badaniem obowiązkowym, wiele pacjentek uzyskując dodatni wynik testu ciążowego w przypadku spóźniającej się miesiączki, szczególnie jeśli starają się o ciążę, zgłasza się w celu jego wykonania. Badanie USG we wczesnej ciąży przynosi wiele cennych informacji, pozwala określić prawidłowy rozwój ciąży oraz dokładny czas trwania ciąży, co jest szczególnie istotne u kobiet mających nieregularne cykle miesiączkowe. Warto jednak poczekać kilka dni od momentu spodziewanej miesiączki zgłaszając się na takie badanie, ponieważ rośnie wtedy szansa na uwidocznienie prawidłowych struktur pęcherzyka ciążowego, a pacjentka może uniknąć niepotrzebnego stresu i oczekiwania w niepewności na ostateczne potwierdzenie prawidłowej ciąży bez konieczności powtarzania USG po kilku dniach.