Dieta w ciąży – co warto włączyć do jadłospisu a czego unikać

Niedobór jak i nadmiar składników pokarmowych w życiu płodowym, w sposób trwały wpływa na metabolizm i przebieg procesów fizjologicznych, wywołując szereg powikłań metabolicznych i sercowo-naczyniowych w okresie dorastania.

Kobiety planujące ciążę oraz będące w ciąży powinny szczególne zwrócić uwagę na swój sposób odżywiania, ponieważ organizm kobiety ciężarnej narażony jest na wysiłek związany z okresem intensywnego wzrostu płodu, porodu oraz karmieniem piersią. Odpowiednia dieta kobiety w ciąży jest gwarancja nie tylko zdrowia dziecka, ale także i dobrej formy mamy. W czasie ciąży nie jest konieczne stosowanie szczególnej diety. Dla przyszłej mamy ważne jest to, aby posiłki były urozmaicone i zróżnicowane, dostarczały odpowiednią ilość białka, węglowodanów złożonych, właściwych tłuszczów, witamin oraz składników mineralnych.

Warto podkreślić, że zarówno przed ciążą jak i w jej trakcie, należy pamiętać o dostarczeniu takich substancji odżywczych jak:

• kwas foliowy, który jest niezbędny, ponieważ zapobiega powstawaniu wad wrodzonych
• witaminy (E, D3,A)
• żelazo, jod, magnez
• wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (DHA);

Aby urozmaicić dietę dla kobiety w ciąży warto wprowadzić do jadłospisu takie produkty jak m.in. : kasza gruboziarnista, fasola, szpinak, jogurty, tofu, banany, granaty, mleko sojowe, jarmuż, ananasy, brokuły, otręby, makaron razowy, komosa ryżowa, kiełki, łosoś, chude mięso, serek wiejski, awokado, oliwki, siemie lniane, morele suszone, ziarna słonecznika i dyni, pozostałe świeże warzywa i owoce.

Skutkami nieodpowiedniego odżywiania się może być m.in. wzrost zachorowalności w okresie okołoporodowym, ograniczenie wzrostu płodu a także zbyt duża lub zbyt niska masa płodu.​

Kobieta w ciąży powinna unikać:

• surowego i niedogotowanego mięsa (np. tatar, ze względu na możliwość zarażenia toksoplazmozą),
• surowych ryb – głównie sushi i ostrygi, które mogą być źródłem pasożytów lub bakterii chorobotwórczych,
• produktów mlecznych z niepasteryzowanego mleka, serów pleśniowych, oscypków – ze względu na na niepewną jakość mikrobiologiczną,
• używek tj. alkohol, papierosy, narkotyki
• surowych jaj – bywają zakażone salmonellą
• wysoko przetworzonej żywności – ze względu na znaczną ilość substancji dodatkowych, które są szkodliwe;

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety. W tym najważniejszym okresie zmienia się nie tylko ciało, ale przede wszystkim zapotrzebowanie organizmu matki na składniki odżywcze. Ma to ogromne znaczenie dla rozwoju płodu oraz prawidłowego przebiegu ciąży. Dieta dla kobiet ciężarnych powinna być zbilansowana, bogata w błonnik i optymalnych ilościach w witaminy oraz składniki odżywcze, należy jeść dla dwojga a nie „za dwoje". Warto spożywać małe posiłki a często. Dobranie odpowiedniego sposobu odżywiania, pozwoli na zachowanie pełnej sprawności kobiety do samego porodu, a także na pozbycie się zbędnych kilogramów, które są niechcianym wynikiem każdej ciąży.

Bibliografia:

• Kapka-Skrzypczak L, Niedźwiecka J, Skrzypczak M i wsp., Dieta ciężarnej a ryzyko wystąpienia wad wrodzonych, MONZ, 2011
• Wendolowicz, A., Stefanska, E., Ostrowska, L., 2014. Żywienie kobiet w okresie ciąży. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
• Jean T. Cox, MS, RD, LN, Sharon T. Phelan, MD Część 1. Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocena ryzyka, Ginekologia po dyplomie 1/2010
• Poradnik żywienia dla kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014
• Charkiewicz W., i wsp., Ocena sposobu żywienia kobiet z poronieniem samoistnym. Probl Hig Epidemiol, 2011
• Radowicki S. Ciąża poród połóg, PZWL, Warszawa 1989.
• Dorota Bomba-Opoń i wsp., Suplementacja witaminy D w położnictwie i ginekologii. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016 tom 1, nr 1
• Czeczot H., Kwas foliowy w fizjologii i patologii, „Postępy Hig Med Dosw", 2008,