Kalendarz rozwoju ciąży: Tydzień po tygodniu, 18 tydzień

 Ciąża – 18. tydzień ciąży

18. tydzień ciąży to początek piątego miesiąca i wciąż drugi trymestr. Maluch staje się bardzo aktywny, trenuje ruchy, ćwiczy obroty i reaguje na bodźce zewnętrzne. Być może w tym okresie przyszła mama poczuje pierwsze ruchy swojego dziecka. Jest to kwestia indywidualna i zależna od wielu czynników. Poziom hormonów powoli stabilizuje się, samopoczucie polepsza, a kobiecie przybywa energii.

Zmiany w organizmie kobiety

Płód staje się coraz większy i bardziej aktywny, jednocześnie ma mniej miejsca w macicy. Sprawia to, że jego ruchy zaczynają być mocniej odczuwane przez mamę. Każda ciąża przebiega w inny sposób i to kiedy będą wyczuwalne pierwsze ruchy płodu oraz jakiej wielkości i kształtu jest brzuch ciężarnej zależne jest od wielu indywidualnych czynników. U kobiet będących w pierwszej ciąży odczucie ruchów płodu może pojawić się później niż u kobiet będących w kolejnej ciąży. Moment odczuwania pierwszych ruchów płodu zależny jest także od wagi przyszłej mamy, lokalizacji łożyska oraz mnogości ciąży.

Podczas ciąży pod wpływem hormonów zmienia się pH pochwy. Mogą pojawić się upławy oraz istnieje ryzyko częstszych infekcji dróg moczowo-płciowych. W przypadku pojawienia się upławów o zmienionym zapachu, podbarwionych krwią lub innych niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym.

Na tym etapie ciąży zachodzą zmiany w układzie krążenia. Zwiększa się objętość krwi krążącej w organizmie kobiety i poszerzają się naczynia krwionośne. Może to prowadzić do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi oraz powodować zawroty głowy.

Powiększająca się macica może sprawiać, że przyszłej mamie zaczyna częściej dokuczać zgaga. Aby zmniejszyć nieprzyjemną dolegliwość warto stosować zbilansowaną dietę, unikać potraw ciężkostrawnych, napojów gazowanych oraz jeść posiłki częściej, ale w mniejszych ilościach. Należy pamiętać, że zdrową i zbilansowaną z odpowiednim zapotrzebowaniem energetycznym (o ok. 360 kcal na dobę więcej w drugim trymestrze) przyszła mama powinna stosować przez całą ciążę.

Rozwój dziecka

Narządy wewnętrzne są już wykształcone, teraz następuje ich rozwój i podjęcie przez nie pełnionych funkcji. Istotną zmianą jest powstawanie osłonki mielinowej (tłuszczowej) wokół włókien nerwowych. Mielina umożliwia szybszy przepływ impulsów nerwowych oraz ma wpływ na inteligencję. Proces tworzenia osłonki mielinowej będzie trwał aż do ukończenia 1. roku życia dziecka.

Serce zaczyna dzielić się na komory, pomiędzy którymi powstaje przegroda. To odpowiedni moment, aby wychwycić większość wad wrodzonych.

W układzie pokarmowym swoją pracę rozpoczynają wątroba i trzustka. Jelita zaczyna wypełniać smółka – smolista, czarna substancja, która powstaje z połkniętych przez płód płynu owodniowego i zawartym w nim obumarłych komórek. Trawienie substancji odżywczych zaczyna wspomagać pęcherzyk żółciowy. Nerki pełnią swoje funkcje, produkując mocz, który wypełnia pęcherz moczowy.

Maluszek reaguje na bodźce zewnętrzne. Ma dobrze rozwinięty zmysł słuchu. Na jego ciele pojawiają się receptory czucia i nacisku, dlatego staje się wrażliwy na dotyk. Reaguje na światło pomimo, że powieki nadal są zamknięte. Ćwiczy odruchy ssania, oddychania oraz szukania pokarmu.

Uszka zaczynają odstawać od główki. Na twarzy wykształcone są rysy. Dłonie i stopy są już w pełni rozwinięte. Na paluszkach wytworzone są jedyne w swoim rodzaju linie papilarne. Skóra wciąż jest przezroczysta i pokryta mazią płodową oraz meszkiem, chroniąc malucha przed długotrwałym działaniem płynu owodniowego.

18. tydzień ciąży – jakie badania?

Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) od 18. tygodnia ciąży zalecane jest wykonanie kolejnego badania USG referencyjnego tzw. „połówkowe. Podczas badania ultrasonograficznego lekarz ginekolog posiadający certyfikat FMF (The Fetal Medicine Foundation) ocenia szczegółowo budowę anatomiczną płodu oraz wykonuje standardowe pomiary. W czasie badania „połówkowego" ocenia się grupę markerów wad genetycznych do których należą np. długość kości udowej, długość kości nosowej, przezierność karkową, szerokość miedniczek nerkowych. Na podstawie między innymi powyższych pomiarów ocenia się ryzyko wystąpienia wad chromosomalnych u płodu (np. zespół Downa), wrodzonych wad serca, rozszczepu podniebienia, rozszczepu kręgosłupa czy przepukliny.

Na wizycie pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży lekarz prowadzący powinien przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe, wykonać pomiar ciśnienia tętniczego krwi i masy ciała oraz ocenić ryzyko ciążowe. Na tę wizytę zalecane jest wykonanie morfologii krwi oraz badania ogólnego moczu.

W naszych placówka istnieje możliwość wykonania badania USG „połówkowego" w ramach Programu Badań Prenatalnych finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących badań wykonywanych w drugim trymestrze ciąży zapraszamy do kontaktu z naszymi placówkami.