Kalendarz rozwoju ciąży: Tydzień po tygodniu, 20 tydzień

Ciąża – 20. tydzień ciąży

20. tydzień ciąży to już półmetek czasu oczekiwania na przyjście maleństwa na świat. To także drugi trymestr i koniec piątego miesiąca ciąży. Narządy wewnętrzne płodu są już w pełni ukształtowane i zaczynają podejmować swoje funkcje. Maluch trenuje nabyte umiejętności. Przyszła mama powinna jak najwięcej czasu poświęcać na odpoczynek i regenerację. Najbliższe tygodnie będą wyjątkowo wymagające dla organizmu.

Zmiany w organizmie kobiety

Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety od kilku tygodni, wzrost płodu, rozrost łożyska czy zwiększenie objętości wód płodowych są przyczyną pojawienia się dolegliwości o różnym stopniu nasilenia.

Brzuch w 20. tygodniu ciąży jest już widoczny i wyraźnie zaokrąglony. Nie powinien on jednak przeszkadzać w wykonywaniu codziennych czynności. Powiększająca się macica powoduje rozciąganie więzadeł, co może sprawiać dyskomfort, uczucie ciągnięcia lub dolegliwości bólowe. Najczęstszą dolegliwością występującą u kobiet w ciąży związaną z rosnącą macicą są bóle pleców w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Aby uśmierzyć dolegliwości można zasięgnąć porady fizjoterapeuty.

Zwiększona produkcja melaniny w okresie ciąży może skutkować pojawieniem się na brzuchu brązowej kreski (linea negra), biegnącej od pępka do spojenia łonowego. Ciemniejąrównież pieprzyki i znamiona. Dochodzi także do zmian pigmentacyjnych na twarzy. Ważne jest stosowanie kremów ochronnych z wysokim filtrem przeciwsłonecznym oraz unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce. Większość tych zmian stopniowo zanika po porodzie.

W okolicach dwudziestego tygodnia ciąży kobieta może zaobserwować u siebie zwiększoną ilość wydzieliny pochwowej. Jest to fizjologiczny stan i jeśli nie pojawiają się dodatkowe niepokojące objawy nie ma konieczności stosowania leczenia. W przypadku zmiany pH pochwy zwiększa się ryzyko pojawienia infekcji. Nie należy bagatelizować jej objawów, ponieważ nieleczona może prowadzić do komplikacji.

Wśród nowych objawów pojawiających się po 20. tygodniu ciąży i mogących nieco zaskoczyć przyszłą mamę są skurcze przepowiadające (skurcze Braxtona-Hicksa). To pojawiające się w górze brzucha uczucie ucisku, stopniowo przesuwające się w dół. Nie są one tak silne jak skurcze porodowe i nie stanowią zagrożenia dla płodu ani matki. Mają za zadanie przygotować macicę do właściwej akcji porodowej.

Rozwój dziecka

Narządy wewnętrzne są już w pełni wykształcone. Na tym etapie ciąży rozpoczynają pełnienie swoich funkcji.

W układzie nerwowym każdego dnia powstają nowe komórki nerwowe. Dzięki tworzącej się na ich powierzchni osłonce mielinowej impulsy nerwowe są przekazywane w prawidłowy sposób. Rozwijają się kolejne zmysły. Dziecko w 20. tygodniu potrafi rozpoznawać dźwięki oraz reagować na nie. Maluszek uczy się teraz rozpoznawać smaki. Robi to poprzez połykanie płynu owodniowego.

Nerki produkują mocz, który wydalany jest do płynu owodniowego. Następnie płód połyka powstałe wody płodowe. W ten sposób stymuluje układ trawienny i układ oddechowy oraz trenuje odruch połykania.

Układ kostny uległa mineralizacji i stwardnieniu, stawy zaś zostały wzmocnione. Dzięki czemuruchy płodu są mocniejsze i bardziej skoordynowane. W dziąsłach pojawiają się zawiązki zębów.

Powieki są ruchome, ale nadal pozostają zamknięte. Widoczne są już rzęsy oraz brwi. Na główce powoli zaczynają pojawiać się delikatne pierwsze włoski. Płód ćwiczy mięśnie mimiczne twarzy.

Skóra jest nadal przeźroczysta. Stopniowo jednak tworzą się kolejne jej warstwy. Gruczoły łojowe intensywnie produkują łój. W połączeniu z martwym naskórkiem powstaje warstwa ochronna skóry zwana mazią płodową. Maź płodowa pokrywa całą powierzanie ciała, izolując i zabezpieczając delikatną skórę dziecka przed wodami płodowym. Zanika po narodzinach.

Dziewczynki mają ukształtowaną macicę, a w jajnikach znajduje się ok. sześciu milionów komórek jajowych. U chłopców jądra zstępują z jamy brzusznej do moszny. W wielu przypadkach lekarz podczas badania USG może już niemal w stu procentach określić płeć dziecka.

20. tydzień ciąży – jakie badania?

Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) przed ukończeniem 22. tygodnia ciąży zalecane jest wykonanie kolejnego badania USG referencyjnego tzw. „połówkowe. 20. tydzień ciąży jest zazwyczaj optymalnym i często zalecanym czasem, aby wykonać kolejne badanie referencyjne. Podczas badania ultrasonograficznego lekarz ginekolog posiadający certyfikat FMF (The Fetal Medicine Foundation) ocenia szczegółowo budowę anatomiczną płodu oraz wykonuje standardowe pomiary. W czasie badania „połówkowego" ocenia się grupę markerów wad genetycznych do których należą np. długość kości udowej, długość kości nosowej, przezierność karkową, szerokość miedniczek nerkowych. Na podstawie między innymi powyższych pomiarów ocenia się ryzyko wystąpienia wad chromosomalnych u płodu (np. zespół Downa), wrodzonych wad serca, rozszczepu podniebienia, rozszczepu kręgosłupa czy przepukliny.

Na wizycie pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży lekarz prowadzący powinien przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe, wykonać pomiar ciśnienia tętniczego krwi i masy ciała oraz ocenić ryzyko ciążowe. Na tę wizytę zalecane jest wykonanie morfologii krwi oraz badania ogólnego moczu.

W naszych placówka istnieje możliwość wykonania badania USG „połówkowego" w ramach Programu Badań Prenatalnych finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących badań wykonywanych w drugim trymestrze ciąży zapraszamy do kontaktu z naszymi placówkami.